اتو کلاو چیست؟

اتو کلاو پلاسما

آشنایی با دستگاه اتوکلاو و انواع آن
اتوکلاو یکی از تجهیزات مورد نیاز در اکثریت مراکز درمانی می باشد. دستگاه اتوکلاو برای استریل تجهیزات استفاده می شود و برمبنای فشار و دما عملیات استریل را انجام میدهد. نکته قابل توجه در استفاده از اتوکلاو این است که فقط برخی از تجهیزات پزشکی را می توان در داخل اتوکلاو قرار داد چرا که اکثر تجهیزات پزشکی نسبت به فشار و دمای بالا حساسیت دارند. اتوکلاو انواع مختلفی دارد که با آشنا می شوید

فیزیولوژی اتوکلاو
اتوکلاو (Autoclave) از دو کلمه Auto به معنی خودکار و Clave به معنی قفل شونده تشکیل شده است و در کل به معنی دستگاه خود قفل شونده برای استریل مواد ، توسط بخار تحت فشار است.
با توجه به استفاده مداوم از ابزار پزشکی و آلوده شدن این وسایل در اثر استفاده و تماس با مواد میکروبی ، استریل کردن آن‌ها ضروری است. اتوکلاو بهترین طریق استریل کردن وسایل است. این طریقه استریل کردن ، کلیه میکروب‌ها اعم از معمولی و اسپورها را از بین می‌برد و مدت زمان آن برای وسایل فلزی و پارچه ای فرق می‌کند.
طرز کار اتوکلاو
اتوکلاوها عموماً توسط فشار تنظیم می‌شوند. به عنوان مثال در بخار خالص (درجه اشباع ۰/۸ تا ۱) با فشار ۲ بار ، دمای بخار باید ۱۳۴ درجه سانتی گراد باشد. پمپ خلاء در آغاز مراحل استریلیزاسیون با ایجاد مکش ، هوای داخل محفظه را تخلیه کرده ، سپس بخار وارد دستگاه می‌شود. استریل کردن وسایلی که از مواد متخلخل ساخته شده اند مثل منسوجات و ابزار بسته بندی شده که هوا در آن محبوس می‌شود ، در مقایسه با سایر وسایل بسیار دشوار است. در زمان تخلیه ، هوای داخل محفظه و بسته‌ها به بیرون کشیده شده و عموماً هر چه زمان مکش بیشتر باشد ، جایگزین شدن بخار مؤثرتر خواهد بود. متناسب با افزایش فشار منفی داخل محفظه ، خارج سازی هوا دشوارتر می‌شود ؛ به همین دلیل دستگاه‌های خودکار امکان کاهش فشار (تخلیه) و وارد ساختن بخار را در چند مرحله فراهم می‌سازند. در این روش بخار به طور متناوب جایگزین هوا شده و راندمان بالاتری نسبت به تخلیه تنها دارد.
ضرورت دستگاه امحاء زباله‌های بیمارستانی
نیاز امروز صنعت پزشکی در زمینه روش‌های سالم امحاء و بی‌خطرسازی زباله های بیمارستانی ، حفاظت از محیط زیست و نبود شرایط مناسب جهت دفع این پسماندها که عموماً قابلیت انتقال بیماری نیز دارند ، ضرورت استفاده از دستگاه‌های امحاء زباله را در بیمارستان‌ها بیش از پیش نمایان کرده است. عملکرد بسیاری از دستگاه های امحاء زباله های بیمارستانی بر اساس استریلیزاسیون بر مبنای تزریق بخار و خلاء یا حرارت خشک و به صورت تمام اتوماتیک است. در ایران به ازای هر تخت بیمارستانی نزدیک به سه کیلوگرم زباله تولید می‌شود (روزانه ۴۰۰ تن زباله) که این رقم چند برابر استاندارد جهانی است. ۲۰ تا ۳۰ درصد زباله های هر تخت بیمارستانی را پسماندهای عفونی تشکیل می دهند و بر این اساس این میزان در ایران معادل کل زباله ها در کشورهای پیشرفته به ازای هر تخت است.
موارد کاربرد اتوکلاو
به طور کلی تمام مواد غیر عفونی و عفونی آلوده شده با عوامل بیولوژیک شامل بقایای نمونه‌های محیط کشت تلقیح شده ، پاتوژن‌های رشد کرده ، سلول‌های انسانی ، حیوانی و گیاهی ، مواد آلوده شده به مدفوع انسان یا حیوان ، محصولات خونی انسان و حیوان و … می‌توانند اتوکلاو شوند. موادی مثل داروهای سرطان‌زا ، رادیو ایزوتوپ‌ها ، مواد شیمیایی سمی ، مواد شیمیایی قابل تبخیر یا هر ماده خطرناک دیگری را که ممکن است در اثر حرارت تبخیر شود و انتشار یابد نمی توان اتوکلاو کرد. به طور کلی مواد قابل اشتعال ، واکنش پذیر خورنده ، سمی یا مواد رادیو اکتیو نباید اتوکلاو شوند.
وزن ، دما و فشار اتوکلاو
اتوکلاوها بر اساس نوع کاری که انجام می‌دهند دارای وزن های مختلفی هـستند. محدوده وزن اتوکلاو رومیزی معمولاً بین ۲۰ تا ۶۰ کیلوگرم متغیر است.
دما و فشار در اتوکلاو مطابق استانداردهای بین‌المللی توسط کارخانه سازنده تنظیم می‌شود. بر اساس استاندارد در دمای ۱۲۱ درجه سانتیگراد و فشار ۱/۲ بار ابزارآلات باید حداقل به مدت ۱۵ دقیقه ، تحت فرآیند استریلیزاسیون قرار گیرند و در دمای ۱۳۴ درجه سانتیگراد و فشار ‌۲/۱ بار مدت زمان استریلیزاسیون حداقل ۳ دقیقه است.
ویژگی‌های دستگاه اتوکلاو مناسب بیمارستانی
– سیکل‌های سریع که باعث شود  وسایل آماده به استریل را با صرف زمان کم استفاده نمود.
– قابلیت کاربری آسان برای کاربر (User Friendly)
– افزایش بررسی و پایش نتایج استریلیزاسیون جهت تثبیت مستندسازی
– طول عمر بالا و هزینه نگهداری کم
– پمپ خلاء جهت جابجایی هوا با سرعت بالا
– داشتن حالت آماده به‌کار به علت پیش گرم بودن اتوکلاو
– در دسترس بودن تمامی قسمت‌های اتوکلاو جهت سرویس و نگهداری
– خدمات و سرویس مناسب و سریع
– داشتن استانداردها و تأییدیه های لازم
– دارا بودن برنامه استریل با تنوع زمانی و تنوع دمایی
– داشتن کنترلر با قابلیت کالیبراسیون و دقت بالا و دریافت دقیق نتایج استریلیزاسیون
– امکان نصب پرینتر جهت تکمیل مستندات سیکل ها با سنسور دمای جداگانه
– امکان پایش دما و فشار
– داشتن کنترل سطح آب (قطع کار در صورت کمبود آب)
– علائم هشداردهنده در صورت خارج شدن از شرایط استریل و قطع سیکل استریل
– محفظه ، جداره و مولد با دوام بالا
– داشتن میکروسوئیچ درب (در صورت باز بودن درب سیکل شروع نشود)
– داشتن کنترلر دما که در صورت افزایش دما (بالاتر از شرایط استریل) سیکل را قطع نماید.
– داشتن شیر اطمینان که در صورت بالا رفتن فشار (بالاتر از شرایط استریل) قطع خواهد کرد.
پارامترهای مهم در یک دستگاه اتوکلاو بخار
– میزان مکش هوا
– اندازه و جنس چمبر
– نحوه بارگذاری و کنترل دستگاه
– دامنه دمایی
– سیکل گراویتی و دمایی
– شرایط هشدار (نوع نشانگر)
– مدیریت اطلاعات (مثلا رکوردر) و پرینتر
– نحوه کار (اتوماتیک یا دستی)
– فشار بخار و برق مورد نیاز
– ویژگی حفاظت از محیط زیست
– قیمت دستگاه و زمان تحویل
– ارسال، نصب و آموزش (رایگان است یا نه)
– پالس تزریق – تخلیه بخار VAC
– استانداردها و تأییدیه ها (FDA ، CE و …)
– مدت گارانتی و خدمات پس از فروش
– تأییدیه رضایت مندی از مراکز نصب و استفاده شده

روش‌های استریل
روش‌های مختلفی برای استریلیزاسیون وجود دارد:
– روش استفاده از بخار (گرمای مرطوب)
– روش استفاده از هوای خشک (گرمای خشک)
– اتیلن اکساید
– روش پلاسما و روش‌های دیگر
روش استفاده از بخار (اتوکلاو) قابل کنترل ، آسان ، بدون باقیمانده ، سریع ، قابل انبار ، معتبر ، دارای نشانگر (Indicator) است و از آنجا که در مقایسه با سایر روش‌ها به ابزارآلات آسیب کمتری می‌رساند ، به اعتقاد برخی به عنوان بهترین روش استریل در نظر گرفته شده است.
انواع اتوکلاو
با توجه به نوع ابزارآلات ، اتوکلاوها به سه کلاس N و S و B طبقه‌بندی می‌شوند. این طبقه‌بندی به منظور صحت عملکرد استریلیزاسیون با توجه به نوع وسایل صورت می‌گیرد.
کلاس N
در خرید این نوع اتوکلاو باید بسیار دقت کرد. بر اساس استاندارد این اتوکلاو قادر است ابزار آلات جامد بدون پوشش را استریل نماید. به این ترتیب تضمینی برای استریل وسایل پوشش‌دار (مثل پارچه یا کاغذ های مدیکال) و نیز وسایل حفره دار وجود ندارد.
کلاس S
وسایلی که در این نوع اتوکلاو می‌توان استریل نمود توسط کارخانه سازنده مشخص می‌شود. این اتوکلاو می‌تواند ابزار آلات بدون پوشش جامد یا پوشش دار جامد ، مواد نساجی مثل پارچه ، گاز تک لایه و وسایل سوراخ دار B را استریل نماید. یک اتوکلاو کلاس S می‌تواند با پمپ وکیوم یا بدون آن تجهیز شود و قطعاً دارای سیکل خشک‌کن است.
کلاس B
این اتوکلاو می‌تواند تمام انواع ابزار و وسایل پوشش دار جامد و بدون پوشش ، مواد نساجی و ابزار سوراخ دار مدل B و مدل A را استریل نماید. اتوکلاوهای این رده دارای پمپ وکیوم قدرتمندی است که می‌تواند تا حدود ۰/۹- بار خلاء ایجاد کند.

اتوکلاو ۳ دقیقه ای که یک اصطلاح نادرست است یا اتوکلاوهای سریع (Fast)
در اتاق‌های عمل ، کلینیک‌ها و مراکز دندانپزشکی به منظور انجام عملیات استریلیزاسیون ، استفاده از اتوکلاوهای سریع (Fast) و در نتیجه با حجم کم توصیه می‌شود.
فرآیند استریل
کل مدت زمان کار دستگاه اتوکلاو از فشار دادن دکمه Start (شروع کار) تا پایان کار سیستم ، مجموع سه زمان: Preheating Time (زمان اولیه) ، Sterilization Time (زمان استریلیزاسیون) و Drying Time (زمان خشک شدن) است.
برنامه کامل استریل عبارت از ۹ مرحله زیر است:
آبگیری – پیش خلاء – افزایش دما – استریل – تخلیه – پس خلاء – خشک شدن – یکسان سازی – پایان کار
اطمینان از استریل بودن بار مهم‌ترین مطلب در این رابطه است. بنابراین باید تمامی اتوکلاوهای ساخته شده تحت آزمون میکروبی و شیمیایی قرار گیرند. جهت تضمین و صحه گذاری استریلیزاسیون سه روش پیشنهاد شده است:
۱) اندیکاتور بیولوژیکی و میکروبی (EZ TEST) جهت کنترل بار اعم از بقچه بندی شده یا نشده
۲) تست BOWIE-DICK و تست PCD جهت کنترل تجهیزات
۳) اندیکاتور شیمیایی بخار CROSS-CHECKS و ۱۲۱c /134c جهت کنترل پک های بیمارستانی
 
سیستم کنترلر در دستگاه اتوکلاو
پایش و اندازه گیری جهت کنترل ضروری است. اغلب دستگاه‌های اتوکلاو از یک میکروپروسسور برخوردار هستند که مسئولیت پایش و اندازه گیری دما و فشار را بر عهده دارد و چه بهتر که میکروپروسسور مجهز به سیستم عیب یابی هم باشد.
طرز چینش و بسته بندی کردن وسایل در اتوکلاو
– فضای فیزیکی دستگاه اتوکلاو باید به گونه ای طراحی گردد که ورود وسایل استریل از یک در و خروج آنها از در دیگر باشد.
– وسایل در داخل اتوکلاو باید عمودی قرار گیرند و فضای خالی بین آنها وجود داشته باشد که بخار به راحتی در میان آنها نفوذ کند.
– وزن بسته ها بهتر است ۵ تا ۷ کیلو باشد و ابعاد آن نیز بسیار کوچک یا بسیار بزرگ نباشد.
– استاندارد EN554 مربوط به کنترل دوره ای اتوکلاوهای بخار است. بر اساس این استاندارد محفظه دستگاه باید قابلیت جا دادن پانل هایی به ابعاد ۳۰۰*۳۰۰*۶۰۰ میلیمتر و یا ضرایبی از این ابعاد را داشته باشد.
– تست‌های اتوکلاو طبق دستورالعمل داخل بسته‌ها گذاشته شود و پشت نوار تست تاریخ ، شیفت و شماره اتوکلاو نوشته شود. پس از درآوردن پک‌ها از اتوکلاو باید کاملا خشک باشد و با دست مرطوب پک‌ها جا به جا نشود.
– دیش ها و پک های عمل توسط افراد غیرمسئول به هیچ وجه نبایست بسته شود.
اهمیت وکیوم در اتوکلاو
وجود بسته‌های هوایی در ابزارآلات حفره‌دار نیز انکارناپذیر است. بنابراین باید راه حل مناسبی برای از بین بردن این بسته‌های هوایی ارائه شود. در این رابطه پمپ وکیوم ، تضمین استریلیزاسیون مناسب خواهد بود.
اکثر اتوکلاوها به سیستـم وکیوم ترمودینامیک مجهز هستند اما این سیستم صرفاً موجب از بین رفن بسته‌های هوایی داخل چمبر نخواهد شد. به منظور استریل کردن ابزارآلات حفره دار (مانند توربین در دندانپزشکی) نیاز به پمپ وکیوم مجزا است. وجود پمپ دو مزیت اصلی دارد:
۱- قبل از شروع سیکل استریل جهت خارج کردن بسته‌های هوایی
۲- در پایان عملیات دستگاه به منظور خشک کردن ابزارآلات
چند نکته مفید
– با توجه به فشاری که دستگاه در آن کار می‌کند ، لازم است درب اتوکلاو مجهز به سیستم قفل مکانیکی و نیز الکترومگنتیک باشد و تا زمانیکه فشار دستگاه به صفر نرسد ، درب دستگاه باز نشود.
– جنس چمبر حتی المقدور از جنس فولاد ضد زنگ (Stainless Steel) باشد و المنت دور تا دور چمبر قرار گرفته باشد تا گرما کاملاً به طور یکنواخت توزیع گردد (در پایان عملیات دستگاه به منظور خشک کردن ابزارآلات وارد عمل خواهد شد)
– چاپگر به منظور مستندسازی عملیات استریلیزاسیون ، گزینه مناسبی در دستگاه‌های اتوکلاو است.
– نوع مطلوبی از اتوکلاوها مجهز به سیستم Water Clean است ، بدین ترتیب دستگاه به‌طور مستقیم به لوله کشی آب شهر متصل شده و نیاز به آب مقطر از میان می‌رود.
– اتوکلاوهای سریع (Fast) با کاهش زمان خشک‌کردن ، سرعت عملیات دستگاه را به مراتب افزایش می‌دهند.


استریلیزاسیون ابزار پزشکی، از سال‌های دور، برای پیشگیری از ایجاد عفونت در بیماران، روشی رایج است. از دیرباز تاکنون ابزار و روش‌های مختلفی برای انجام این روند پدید آمده که استفاده از حرارت مرطوب (اتوکلاو)، حرارت خشک (اون یا فور)‌، اشعه ماورای بنفش (UV) و مواد و ترکیبات شیمیایی (گاز اتیلن اکساید و بخار فرمالدهید) و ... از آن جمله‌اند. امروزه با توجه به پيشرفت فناوری و پیدایش ابزار و وسايل جديدی مانند آرتروسكوپ‌ها، لاپاروسكوپ‌ها، آندوسكوپ‌هاي سخت، فيبرهاي نوري و...، نياز به استريليزاسيون در درجه حرارت و رطوبت پايين روز‌به‌روز در حال افزايش است. برای استریل کردن ابزار پزشکی حساس به حرارت، نیل به اهدافی مانند انجام استريليزاسيون در درجه حرارت پایین‌، عملكرد ايمن و بي‌خطر، سيكل زماني كوتاه‌، اثربخشي بالا‌، عدم ايجاد خطر براي محيط‌زيست و همچنین قابليت بسته‌بندي و نگهداري وسايل استريل برای مدت زمان مناسب الزامی است. استفاده از گاز اتیلن‌اکساید از روش‌های مرسومی است که از سال‌های دور تاکنون برای استریلیزاسیون ابزار حساس به حرارت، استفاده می‌شده و بيش از نيم قرن از ابداع آن مي‌گذرد. استریلیزاسیون با استفاده از این گاز به دو صورت قابل انجام است: روش اول به صورت ترکیبی از اتیلن‌اکساید و گاز کلروفلوروکربن (CFC)، به صورت ترکیبی از 12% اتیلن‌اکسید و 88 % (CFC) مورد استفاده قرار می‌گرفت که این روش پس از سال 1995 و اثبات اثرات تخریبی CFC بر لایه اوزن منسوخ شد و پس از آن از گاز اتیلن‌اکسید در ترکیب با گاز‌هایی همچون دی‌اکیسد‌کربن و HCFC، به عنوان استریل‌کننده استفاده می‌شود. روش دوم نیز استفاده از اتیلن‌اکسید به صورت خالص و 100% است. اتیلن‌اکسید گازی بسیار نافذ‌، بدون رنگ و بو و اشتعال‌زاست که استفاده از آن به عنوان عامل استریلانت، به ملزوماتی همچون وجود غلظت بالا در محیط ( 450 تا 1200 میلی‌گرم در لیتر)‌، شرایط خاص دمایی (37 تا 63 درجه سلسیوس)‌، رطوبت مناسب (‌40 تا 80 درجه‌) و در نهایت مدت زمان بالا (‌1 تا 6‌ ساعت) نیاز دارد. با وجود مزیت‌هایی که استفاده از این گاز در استریل کردن وسایل و تجهیزات درمانی حساس به حرارت دارد‌، وجود معایبی مانند ایجاد عوارض پوستی و چشمی (‌کاتاراکت و کونژکتیویت)‌، سرکوب سیستم اعصاب مرکزی (CNS) و ایجاد اختلالات نورولوژیک و کارسینوژن بودن آن و همچنین خطر ایجاد انفجار یا اشتعال ‌، استفاده از این گاز را با دشواری‌هایی روبه‌رو کرده است که از جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1. نياز وجود يك سيستم تهويه خاص شامل يك دودكش هشت متري در بالاي ساختمان
2. نياز به يك سيستم پایشگر قوي برای اندازه‌گيري ميزان اين گازها در محيط كار تا در صورت افزايش غلظت و براي جلوگيري از آسيب‌هاي جدي به پرسنل اعلام خطر كند.
3. به علت توليد مواد سمي، تمامی ست‌هاي استريل‌شده نياز به هوادهی (aeration) كامل (قراردادن ست‌ها در معرض هوا) و با دقت بالا دارند كه بر‌اساس استانداردهاي جهاني به زماني حدود 14 ساعت يا در پاره‌اي موارد بيشتر مورد‌نياز است كه نتيجه آن استفاده از اين ابزارها در فواصل 24 ساعته است كه خود اين مسأله راندمان استفاده از اين ابزارهاي گران‌قيمت را كاهش خواهد داد.
4. همچنين نياز به يك گاز كاتاليزور انتهايي يا اصطلاحاً برنر دارد، تا مواد نهايي را تا حدي بي‌خطر كند.
همه این موارد دست‌به‌دست هم داده و باعث شده است که رفته‌رفته استفاده از این گاز برای استریل کردن ابزار و وسایل پزشکی محدود‌تر شود و بشر همواره به فکر ابداع روشی جایگزین باشد.
از دیگر روش‌های استریلیزاسیون ابزار و تجهیزات پزشکی حساس به حرارت، استفاده از اتاقک‌های بخار فرمالدهید است که در اين روش علاوه بر خطر استنشاق گازهای سمی، درجه حرارت نیز به بیش از 60 درجه مي‌رسد كه برخي از اين وسايل اين دما را نيز تحمل نمي‌كنند و در کل روش مناسبی نیست؛ اما اكنون روش استريليزاسيون پلاسما كه يك روش استريليزاسيون در درجه حرارت و رطوبت پايين است به عنوان مناسب‌ترين جايگزين برای روش اتيلن‌اكسايد مطرح است و با سرعت بالا مي‌تواند راندمان استفاده از ابزارهاي پزشکی را افزايش دهد؛ بدين معنا كه نياز به داشتن ست‌هاي گران‌قيمت متعدد وجود ندارد و سيكل زماني برگشت وسايل به اتاق عمل كاهش مي‌يابد.
همچنين نه تنها ماده اوليه آن (پراكسيد هيدروژن) سمي نيست، پسماندهاي دستگاه نيز سمي نیست و در پایان كار تنها آب و اكسيژن توليد خواهد شد؛ به همين دليل نيازي به هوا‌دهی (Aeration) ندارد و در نتيجه در اين فناوری زمان استريليزاسيون حداكثر به 60 تا نهایتاً 90 دقیقه بر حسب نوع سیکل دستگاه، كاهش يافته است.
استريليزاسيون پلاسما به عنوان يك روش استريليزاسيون در درجه حرارت و رطوبت پايين و با حداكثر دماي 50 درجه سانتيگراد در تمام دنيا تأييد و مورد‌استفاده واقع شده است. از آنجايي كه استريليزاسيون در اين فناوری به روش فيزيكي انجام مي‌شود، زمان استريليزاسيون كاهش يافته، توليد مواد سمي متوقف شده و عمر ست‌ها نيز افزايش يافته است.
خصوصیات کلی استریلیزاسیون به روش پلاسما
در اتوکلاوهای پلاسما اولین و مهم‌ترین گام تولید پلاسماست‌. از زمان ابداع این روش در دهه 90 میلادی تاکنون روش‌های مختلفی برای تولید پلاسما به کار گرفته شده‌اند. در دهه اخیر استفاده از پلاسما به عنوان یک روش نوین استریلیزاسیون مطرح شد و مطالعات بسیاری روی آن انجام گرفت. نخستین روش که در اوایل دهه 90 اتوکلاوهای پلاسما به وسیله آن به تولید پلاسما می‌پرداختند، استفاده از مکانیسم رادیوفرکانسی (Radio-frequency) بود که در این روش پس از تزریق پر‌اکسید هیدروژن به درون محفظه اتوکلاو، با استفاده از امواج مایکروویو و یک میدان الکتریکی به قدرت 400 ولت اقدام به تولید پلاسمای هیدروژن پر‌اکساید می‌کند و روند استریلیزاسیون انجام می‌شود. در سال‌های بعد و با پیشرفت فناوری، روش‌های دیگری برای تولید پلاسما ابداع شد که یکی از بهترین و کارآمدترین روش‌های آن، استفاده از روش‌ دی‌بی‌دی (DBD)Dielectric Barrier Discharge یا ولتاژ بالا (high voltage) است‌. پلاسمای سد دی‌الکتریک در فشار اتمسفری بین دو الکترود که حداقل یکی از آن‌ها توسط عایقی مانند کوارتز یا شیشه پوشانده می‌شود، تشکیل می‌شود. دشارژهای الکتریکی با اعمال یک ولتاژ بالای متناوب بین دو الکترود صورت می‌گیرد و وجود عایق، از ایجاد حرارت بالا جلوگیری می‌کند. سرانجام پس از تولید پلاسما بین دو الکترود این پلاسما به درون محفظه اتوکلاو دمیده می‌شود و ابزار را استریل می‌کند. به دلیل کارایی و همچنین ایمنی بالای این روش در مقایسه با روش‌های قدیمی تولید پلاسما، به تازگی از پلاسمای دی‌بی‌دی (DBD) یا ولتاژ بالا (high voltage) در ضدعفونی زخم‌های پوست در بیماران مبتلا به عفونت‌هایی مانند زخم پای دیابتی، گانگرن و دیگرعفونت‌های پوستی استفاده شده و اثرات درمانی استفاده از این روش به اثبات رسیده است. در این روش میکروارگانیسم‌ها در معرض پلاسمای حاصل از میدان الکتریکی قوی قرار می‌گیرند و رخ دادن دشارژ الکتریکی سبب تولید پرتو‌های ماورای‌بنفش و گونه‌های شیمیایی فعال نظیر O و OH می‌شود كه به از میان رفتن ميكروارگانيسم‌ها می‌انجامد.
مکانسیم و روش کار اتوکلاو پلاسما:                               
ست‌هاي بسته‌بندي شده، درون دستگاه اتوكلاوپلاسما قرار مي‌گيرند و پمپ وكيوم شروع به كار می‌کند و هوا را از دستگاه بیرون می‌کشد. در فناوري‌هاي جديد با وجود پمپ‌هاي وكيوم، بسيار قوي روغني دركنار پمپ‌هاي وكيوم آبي، حتي در صورت نمناك بودن ست‌ها (نه كاملاً خيس)، سيكل ادامه مي‌يابد و مولكول‌هاي آب از هم مي‌پاشند.
پس از رسيدن به مرحله‌اي نزديك به خلأ كامل و خروج تمام گازهاي موجود در محفظه، پراكسيدهيدروژن به صورت بخار به داخل محفظه تزريق مي‌شود و به تمام قسمت‌هاي محفظه نفوذ مي‌كند؛ در اين حالت پراكسيد‌هيدروژن خاصيت كشندگي ميكرو‌ارگانيسم‌ها را دارد ولي هنوز مرحله پلاسما آغاز نشده است. جریان پلاسما نیز که به روش دی‌بی‌دی (DBD) تولید شده است، به داخل محفظه دستگاه تزریق می‌شود و با توجه به داشتن خاصیت یونیزه‌کنندگی، رادیکال‌های آزاد از بخار H2O2 تولید می‌کند و به طور خلاصه تحت تأثير پلاسما‌، آخرين الكترون مداري مولكول پراكسيد‌هيدروژن، كنده و با شتاب به سمت سطح مورد‌نظر پرتاب مي‌شود و سبب بمباران الكتروني (اصلي‌ترين قسمت استريليزاسيون) در داخل محفظه مي‌شود. در اين فعل و انفعالات همزمان امواج ماوراي بنفش نیز ايجاد و همچنين تعدادي اتم و مولكول با انرژي جنبشي توليد مي‌شود. رادیکال‌های آزاد تولید شده در این قسمت نیمه عمر کوتاهی دارند و در پایان، تنها مواد باقيمانده، آب و اكسيژن هستند. درجه حرارت داخل سيستم اتوکلاو پلاسما نهايتاً به 55 درجه سانتي‌گراد مي‌رسد كه تمامي ابزارها و وسايل پزشكي اين حرارت را به راحتي تحمل مي‌كنند. اين روش در مطالعات متعدد قابليت نابود‌سازي تمام ويروس‌هاي انساني از جمله
 human immunodeficiency virus type 1 (HIV-1); hepatitis A virus (HAV), respiratory syncytial virus (RSV), vaccinia, herpes simplex virus type 1 (HSV-1), and poliovirus type 2
و نيز پريون‌ها (عامل بیماری‌هایی مانند جنون گاوي‌، کروتزفلد ژاکوب‌، کورو و...) و همچنين تمام ارگانيسم‌هاي باكتريال را دارد.
روند فوق، یک بار دیگر تكرار ‌شود و در پایان کار، پمپ وكيوم، همه مواد را وكيوم می‌کند و بعد از آن فشار محفظه به فشار محيط می‌رسد که پس از باز شدن درب‌ها، ست‌ها قابل استفاده هستند.
براي نصب سيستم نيازي به اتاقي مجزا نيست و بهترين محل نصب در بخش استريليزاسيون مركزي كنار اتوكلاوهاي بخار است تا جنبه استريليتي وسايل نيز آسان شود و کارکنان نيز با راندمان بيشتر و تعداد كمتر مورد استفاده قرار گيرند.
روش استریلیزاسیون پلاسما كاربردهاي فراواني در زمينه صنايع غذايي و دارويي در جهان دارد و توسط گازهاي مختلفي مانند آرگون، نيتروژن، اكسيژن، هیدروژن و گازهاي مشتق از فلور قابليت اجرايي دارد.