نحوه عملکرد گیربکس خورشیدی
گیربکس خورشیدی یا سیارهای، نوعی گیربکس است که از سه جزء اصلی تشکیل شده است: چرخ دنده خورشیدی (در مرکز)، چرخ دندههای سیارهای (دور خورشیدی میچرخند) و چرخ دنده رینگی (حلقهای). عملکرد آن بر اساس حرکت این چرخ دندهها حول یکدیگر و با توجه به ثابت بودن یکی از اجزا، امکان کاهش یا افزایش سرعت و گشتاور را فراهم میکند.
اجزای اصلی گیربکس خورشیدی و عملکرد آنها:
- چرخ دنده خورشیدی (Sun Gear):در مرکز گیربکس قرار دارد و با موتور یا منبع تغذیه به حرکت در میآید.
- چرخ دندههای سیارهای (Planet Gears):چند چرخ دنده هستند که به دور چرخ دنده خورشیدی میچرخند و با چرخ دنده رینگی نیز درگیر هستند.
- چرخ دنده رینگی (Ring Gear):یک چرخ دنده حلقهای است که چرخ دندههای سیارهای را احاطه کرده و با آنها درگیر است.
- حامل (Carrier):چرخ دندههای سیارهای را نگه میدارد و معمولاً به شفت خروجی متصل است.
نحوه عملکرد:
- ۱٫ کاهش سرعت و افزایش گشتاور:وقتی چرخ دنده خورشیدی توسط موتور به حرکت در میآید، چرخ دندههای سیارهای شروع به چرخش حول محور خود و همچنین حول چرخ دنده خورشیدی میکنند. اگر چرخ دنده رینگی ثابت باشد، چرخ دندههای سیارهای در جهت مخالف چرخ دنده خورشیدی میچرخند و این باعث کاهش سرعت و افزایش گشتاور در خروجی میشود.
- ۲٫ افزایش سرعت و کاهش گشتاور:اگر چرخ دندههای سیارهای ثابت باشند، چرخ دنده رینگی در جهت چرخ دنده خورشیدی میچرخد و این باعث افزایش سرعت و کاهش گشتاور در خروجی میشود.
- ۳٫ توقف گیربکس:اگر چرخ دنده خورشیدی ثابت باشد، چرخ دنده رینگی و چرخ دندههای سیارهای در جهت مخالف یکدیگر میچرخند که در این حالت گیربکس از کار میایستد.
انتقال مستقیم نیرو:
در حالت انتقال مستقیم، دو عضو محرک گیربکس (مثلاً چرخ دنده خورشیدی و حامل) به یکدیگر قفل میشوند و با سرعت مساوی میچرخند. در این حالت، گیربکس به صورت یک واحد عمل میکند و نسبت تبدیل دور ۱:۱ است.
مزایای گیربکس خورشیدی:
- اندازه فشرده:به دلیل طراحی خاص، گیربکسهای خورشیدی نسبت به گیربکسهای دیگر، اندازه کوچکتری دارند.
- راندمان بالا:این نوع گیربکسها به دلیل طراحی و ساختارشان، راندمان بالایی در انتقال نیرو دارند.
- تنوع در نسبت تبدیل:گیربکسهای خورشیدی میتوانند نسبتهای تبدیل مختلفی را ایجاد کنند که این امکان را به طراحان میدهد تا گیربکس مناسب برای هر کاربردی را انتخاب کنند.
مهم ترین دلایل داغ شدن الکتروموتور – گیربکس دستگاه تراش – پمپ آتش نشانی و خصوصیات ویژه آن – راه اندازی سرو موتور به روش های مختلف – نحوه عملکرد گیربکس خورشیدی – کاربرد یاتاقان و بوش در الکتروموتور – گیربکس نانوایی و نکات مهم در انتخاب آن – آشنایی با ابزارهای اندازه گیری سیالات – کوپلینگ و معرفی انواع کوپلینگ